DM Culture




Με ιδιαίτερη χαρά βρίσκομαι σήμερα εδώ, στη σημερινή παρουσίαση του βιβλίου «Νικόλας Οικονόμου – Η αναπάντεχη φυγή μιας ιδιοφυΐας» από τη συγγραφέα Βάντα Οικονόμου-Κωσταντίνου, η οποία αποτελεί ταυτόχρονα και μια τιμητική εκδήλωση για τον σπουδαίο ερμηνευτή και συνθέτη.
Θα ήθελα πρωτίστως να συγχαρώ θερμά τη συγγραφέα για την πρωτοβουλία της να συγκεντρώσει και να διαμορφώσει αυτό το εξαίρετο πόνημα, που φωτίζει τη ζωή και το έργο ενός μεγάλου μουσικού. Η απόφασή της να παρουσιάσει με τόσο μεράκι και ευαισθησία την πορεία του Νικόλα Οικονόμου, μάς προσφέρει την ευκαιρία να τιμήσουμε τη μεγάλη αυτή του πορεία.
Το βιβλίο αποτελεί μια πρώτη βιογραφία του Νικόλα Οικονόμου (1953-1993), ο οποίος υπήρξε ένα πιανιστικό θαύμα. Ένας από τους σημαντικότερους πιανίστες σε όλο τον κόσμο. Ένας άξιος πρεσβευτής της Κύπρου, που τίμησε την πατρίδα του όσο λίγοι.
Έπαιξε στις μεγαλύτερες αίθουσες του κόσμου, όπως σε Γερμανία, Αγγλία, Γαλλία, Φινλανδία, Νέα Υόρκη, Ιαπωνία, Αυστρία, Ολλανδία, Ελβετία, Ιταλία, Ισπανία, Ελλάδα, Κύπρο, φέρνοντας στο φως την Κυπριακή δημιουργία μέσα από συναυλίες και εκδηλώσεις.
Σε κάθε του εμφάνιση, ο Νικόλας Οικονόμου προέβαλε την Κύπρο και το πρόβλημά της,  ενώ έκανε τον πολιτισμό και την παράδοσή της γνωστή πέρα από τα σύνορα. Στο Μόναχο, όπου ζούσε, έκανε συναυλίες και εκδηλώσεις με θέμα την Κύπρο και τη παράδοσή της. Για μια βδομάδα, στο Μόναχο, παρουσίασε «Κυπριακές Βραδιές με Καραγκιόζη», κάλεσε τον καραγκιοζοπαίχτη Πάφιο, κάλεσε εικαστικούς, και παρουσίασε δικές του συνθέσεις, γραμμένες για μικρά σύνολα και ορχήστρα, με θέματα παρμένα από την «Κυπριακή Δημοτική Μουσική». Η δημοτική μας μουσική υπήρξε πάντα το έναυσμα για τις μουσικές του συνθέσεις. 
Η πόλη του Μονάχου τον τίμησε με το βραβείο του καλύτερου ερμηνευτή το 1979, και το 1992 έγινε μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών.
Απέσπασε διθυραμβικές κριτικές για τις ερμηνείες του, για το εκρηκτικό και πληθωρικό του ταλέντο.
Κολοσσιαίες ερμηνείες του οι «Εικόνες από μια έκθεση» του Μοντέστε Μουσσόργσκυ, «Κραϊσλεριάνα» και «Φαντασία έργο 17» του Ρόμπερτ Σούμαν, «Σονάτα σε Σι Ελάσσονα» του Φραντς Λίστ και «Μεφίστο Βαλς» επίσης του Φραντς Λίστ. Έκανε τη μεταγραφή για δυο πιάνα της Σουίτας Μπαλέτου «Καρυοθραύστης» του Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκυ, που ερμήνευσε ο ίδιος με  τη Μαρθα Άργκεριτς και που κυκλοφόρησε σε δίσκο από την Ντόυτσε Γράμμοφον.
Εκτός από τη μουσική, ο Νικόλας Οικονόμου εκφράστηκε και με τον λόγο. Ήταν μια διάνοια που ενδιαφερόταν για ευρύ φάσμα θεμάτων, εξερευνώντας τις διδαχές των Ελλήνων φιλοσόφων, καθώς και τον κόσμο της λογοτεχνίας και της αστρονομίας. Υποστήριζε ότι η μουσική είναι «η γλώσσα του Θεού», μέσω της οποίας μπορούμε να προσεγγίσουμε και να ερμηνεύσουμε τις βαθύτερες αλήθειες της ύπαρξης. Αυτή η πολυδιάστατη προσωπικότητα τον κατέστησε μια πραγματική φωνή του πολιτισμού, ικανή να εκφράζεται και να επικοινωνεί σε πολλαπλά επίπεδα. «Όταν είσαι πραγματικά μουσικός, είναι τα πάντα», είχε πει, δείχνοντας τη βαθιά του σύνδεση με την τέχνη της μουσικής.
Κέντρο του ενδιαφέροντός του ήταν ο άνθρωπος και η πρόοδος του. Συνεργάστηκε με μεγάλα ονόματα της τέχνης, όπως την Αργεντινή πιανίστα Μάρθα Άργκεριτς, τον Αμερικανό συνθέτη της τζαζ, Τσικ Κορέα, τον Γερμανό πιανίστα Φρίντριχ Γκούλντα, την βιολοντσελίστα Ναταλία Γκούτμαν, τη Ρωσίδα μπαλαρίνα του Μπολσόι Μάγια Πλισέτσκαγια και με πολλούς άλλους.
Το θαύμα που πέτυχε ο Νικόλας Οικονόμου, σεβόμενος πάντα την ποιότητα, ήταν ότι έκανε τη λόγια μουσική προσιτή σε όλους. Άλλωστε, η μουσική ανήκει σε όλους και όλοι μπορούν να καταλάβουν τη μουσική, φτάνει να ανοίξουν τη καρδιά τους. 
Αυτό το βιβλίο της Βάντας Οικονόμου, ξαδέρφης του Νικόλα Οικονόμου, είναι μια σημαντική προσφορά στον πολιτισμό και στη μουσική γενικότερα. Η Βάντα Οικονόμου, εξαίρετη μουσικός και συγγραφέας, γεννήθηκε στη Λευκωσία. Φοίτησε στο Παγκύπριο Γυμνάσιο Φανερωμένης και στην Ελληνική Μουσική Ακαδημία, με καθηγητή τον Γιώργο Αρβανιτάκη. Συνέχισε στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο και έκανε εξειδικευμένα μαθήματα -μαστερ κλας- με τον Νικόλα Οικονόμου, Χριστόδουλο Γεωργιάδη και Ρούντολφ Κέρερ. 
Αυτό είναι το τρίτο της βιβλίο. Άλλα έργα της: «Στο Ουράνιο Τόξο της Τέχνης και της Ζωής-Στην Αυλή των Οικονόμου» και «Γιώργος Αρβανιτάκης, ο καλλιτέχνης, ο παιδαγωγός και άνθρωπος».
Η συγγραφή του βιβλίου αυτού δεν είναι απλώς μια ακαδημαϊκή αποτύπωση. Είναι μια αυθεντική και βαθιά προσπάθεια από τη συγγραφέα να εκφράσει τον θαυμασμό της για τον Νικόλα Οικονόμου, «τη μεγάλη ψυχή που κατανοούσε το νόημα και το πνεύμα της μουσικής». Αυτό το έργο αναδεικνύει τη σημασία της μουσικής ως κληρονομιάς και διδαχής, προσφέροντας έμπνευση, πολιτιστική  και εκπαιδευτική αξία για τις επόμενες γενιές. Όπως έλεγε και ο Νικόλας Οικονόμου, «Όταν καταλαβαίνεις τη μουσική, υποφέρεις με τη δυσαρμονία που βλέπεις γύρω σου», μια φράση που υπογραμμίζει τη σημασία της μουσικής στη ζωή του.
Δυστυχώς ο Νικόλας Οικονόμου έφυγε πολύ νωρίς. Θυμάμαι ακόμα την ημέρα εκείνη, που έγινε γνωστό το θανατηφόρο δυστύχημα που του έκοψε το νήμα της ζωής. Ο πατέρας μου, που ήταν λάτρης της μουσικής, το άκουσε στο ραδιόφωνο πρωί πρωί και ήταν πραγματικά συντετριμμένος. Δυστυχώς, δεν θα μάθουμε ποτέ πόσα άλλα είχε να προσφέρει αυτός ο άνθρωπος. Είναι όμως χρέος μας και ως άτομα αλλά και ως πολιτεία να τον θυμόμαστε και να τον αναγνωρίζουμε ως έναν από τους σημαντικότερους Κύπριους του πνεύματος, που η λάμψη του ξεπέρασε τα στενά γεωγραφικά όρια του μικρού μας νησιού. Τα έργα του άλλωστε είναι εδώ μάρτυρες αυτού του γεγονότος και θα κρατούν πάντοτε τη μνήμη του ζωντανή. 
Με αυτές τις σκέψεις χαιρετίζω την έκδοση του βιβλίου «Νικόλας Οικονόμου – Η αναπάντεχη φυγή μιας ιδιοφυΐας» της Βάντας Οικονόμου, μέσα από το οποίο όλοι μας μπορούμε να γνωρίσουμε αυτόν τον μοναδικό άνθρωπο. Τα θερμά μου συγχαρητήρια και ευχαριστίες εκ μέρους όλων μας.