Χαιρετισμός του Υφυπουργού Πολιτισμού Δρα Γιάννη Τουμαζή στην εκδήλωση γνωριμίας στο πλαίσιο της λειτουργίας του Υφυπουργείου Πολιτισμού.

Με μεγάλη χαρά σας καλωσορίζω στο Υφυπουργείο Πολιτισμού.
Στο δικό σας σπίτι, το σπίτι των δημιουργών και των παραγωγών πολιτισμού.

Η Κυβέρνηση υλοποίησε την εξαγγελία της και ο Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης μου έκανε τη μεγάλη τιμή, να μου αναθέσει τα καθήκοντα του πρώτου Υφυπουργού Πολιτισμού της Κυπριακής Δημοκρατίας.Είναι δε με μεγάλη ικανοποίηση, αλλά και με αίσθημα ευθύνης που αναλαμβάνω τα καθήκοντά αυτά. Με ικανοποίηση, λόγω του ότι ο πολιτισμός αποκτά πλέον κρατική υπόσταση. Μια οντότητα η οποία θα έχει ανεξάρτητη, ευέλικτη και αυτόνομη διοικητική δομή, η οποία θα αφιερωθεί στην ανάδειξη του πολιτισμού της Κύπρου, της πολιτιστικής μας κληρονομιάς αλλά και του νεότερου και του σύγχρονου πολιτισμού μας. Ταυτόχρονα, αναλαμβάνω τη θέση αυτή με αίσθημα ευθύνης, προς όλους εσάς, την πολιτιστική κοινότητα της Κύπρου και τονίζω ότι η πολιτική και οι στρατηγικοί σχεδιασμοί του Υφυπουργείου Πολιτισμού είναι εξόχως ανθρωποκεντρικοί, στο δε επίκεντρο τους βρίσκονται οι δημιουργοί και οι παραγωγοί πολιτισμού. Θα ήθελα να εκφράσω τις θερμές μου ευχαριστίες στο Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, και τον φίλο Υπουργό Παιδείας Πρόδρομο Προδρόμου, που είχε μέχρι τώρα την ευθύνη του πολιτισμού στη χώρα μας. Επίσης, εκφράζω θερμές ευχαριστίες στην Υπουργό Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, την αγαπητή Νατάσα Πηλείδου, για τη μέχρι τώρα δυναμική στήριξη στην Υπηρεσία Κυπριακής Χειροτεχνίας, η οποία επίσης υπάγεται πλέον στο Υφυπουργείο μας. Θερμές ευχαριστίες και στον Υπουργό Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, τον αγαπητό Γιάννη Καρούσο με τον οποίο συνεργαζόμαστε στενά για την ομαλή ένταξη του Τμήματος Αρχαιοτήτων από την 1/7/2023 όπως προνοεί η νομοθεσία της ίδρυσης του Υφυπουργείου. Να δηλώσω δε με την ευκαιρία ότι το Τμήμα Αρχαιοτήτων θα αποτελέσει ένα από τους βασικούς πυλώνες της καινούργιας δομής του Υφυπουργείου, θα ενισχυθεί και θα αναβαθμισθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να προστατεύσουμε, να αναδείξουμε και να προωθήσουμε ακόμη περισσότερο την πολιτιστική μας κληρονομιά.

Η Κυβέρνηση, μέσω της ίδρυσης του Υφυπουργείου Πολιτισμού, δηλώνει έμπρακτα την σύμπλευσή της με τη σύγχρονη αντίληψη που θεωρεί τον πολιτισμό τη νέα ‘Ήπια Δύναμη’. Ισότιμη, δίπλα στη διπλωματία, την οικονομία και τη δύναμη των αμυντικών εξοπλισμών.
Αυτή τη δύναμη σκοπεύουμε να αξιοποιήσουμε: είναι το κύριο όπλο μας. Στην πολιτιστική διπλωματία, στην προσέλκυση επενδύσεων και ανθρώπινου κεφαλαίου, στην ανάπτυξη του πολιτιστικού τουρισμού, αλλά κυρίως στη δημιουργία και την εδραίωση μιας δυνατής εικόνας για τη χώρα μας με όλα τα οφέλη που αυτό συνεπάγεται στον διεθνή χώρο. Η αντίληψη που τοποθετεί τον πολιτισμό στο περιθώριο των κοινωνικών και εθνικών δράσεων είναι προ πολλού ξεπερασμένη. Όπως εξάλλου και η αντίληψη που θεωρεί τον πολιτισμό μια δαπάνη πολυτελείας, που απευθύνεται σε λίγους και προνομιούχους. Τα πολιτιστικά αγαθά απευθύνονται σε όλους, και η ισότιμη πρόσβαση σε αυτά είναι καίριο ανθρώπινο δικαίωμα. Το παγκόσμιο εμπόριο δημιουργικών προϊόντων υπερδιπλασιάστηκε μεταξύ 2004 και 2020, ενώ ο πολιτισμός αποτελεί κεντρικό στοιχείο στη νέα οικονομία της δημιουργικότητας, της καινοτομίας και της πρόσβασης στη γνώση. Οι πολιτιστικές και δημιουργικές βιομηχανίες αντιπροσωπεύουν περίπου το 3% του παγκόσμιου ΑΕΠ (Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος) και καλύπτουν περισσότερες από 30 εκατομμύρια θέσεις εργασίας.

Η δημιουργία του Υφυπουργείου Πολιτισμού από την Κυβέρνηση, στοχεύει στην αποτελεσματικότερη εφαρμογή μιας συγκροτημένης στρατηγικής κατεύθυνσης στον πολιτισμό με άξονες την καινοτομία, την οικολογία, την συμμετοχικότητα, την συμπεριληπτικότητα, την κοινωνική ένταξη και την οικονομική ανάπτυξη. Το Υφυπουργείο Πολιτισμού φιλοδοξεί να συμβάλει στη θεμελίωση μιας κοινωνικής πραγματικότητας, η οποία θα δίνει προτεραιότητα και θα τιμά την έμφυτη ανθρώπινη ικανότητα για δημιουργία, προσβλέποντας και ενισχύοντας την καλλιέργεια και την εκπαίδευση των ανθρώπων (και ειδικά των νέων), που αισθάνονται παραγκωνισμένοι και αποκλεισμένοι στη δίνη των συνεχώς μεταλλασσόμενων πραγματικοτήτων.
Οι δημιουργικές πρακτικές και διαδικασίες μπορούν με σωστό σχεδιασμό, προγραμματισμό και εφαρμογή να αποτελέσουν εφαλτήριο για την εξομάλυνση των αδικιών, των ανισοτήτων, των διαχωρισμών και των διακρίσεων που αυτήν τη στιγμή παρατηρούνται τόσο στη χώρα μας όσο και σε όλο τον κόσμο. Ο πολιτισμός κτίζει γέφυρες και ενώνει τους ανθρώπους. Οι τέχνες ειδικότερα, μπορούν να παρέχουν μια ισχυρή, ενεργή, και βιώσιμη πλατφόρμα μέσω της οποίας θα αναπτυχθούν αειφόρες πρακτικές, οι οποίες θα συμβάλουν στον περιορισμό ή ακόμη και την εξάλειψη του χάσματος που υπάρχει σήμερα ανάμεσα στο υπάρχον και το πρωτοεμφανιζόμενο, ανάμεσα στο «οικείο» και στο άγνωστο, ανάμεσα στη ξενοφοβία και τη ξενοφιλία.

Είναι γεγονός πως τα τελευταία χρόνια ήταν καθοριστικά για την Κύπρο και τον πολιτισμό της από πολλές απόψεις. Αρχικά η οικονομική κρίση και κατόπιν η πανδημία αποκάλυψαν τα σοβαρά προβλήματα του πολιτιστικού και δημιουργικού τομέα.Σε συνεχή συνεννόηση και με την πλήρη στήριξη του Προέδρου της Δημοκρατίας έχουμε θέσει ως πρωταρχικό μας στόχο την επαγγελματική κατοχύρωση των ανθρώπων που δημιουργούν και παράγουν πολιτισμό. Αρχίζουμε προς τούτο άμεσα διαβουλεύσεις με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς ώστε να καταφέρουμε να υλοποιήσουμε ένα όραμα δεκαετιών.
Μέσα από την κατοχύρωση μπορούν οι δημιουργοί μας να βρουν τη σταθερότητα και τη σιγουριά που χρειάζονται, καθιστώντας τους ισότιμους με τον κάθε ένα Κύπριο εργαζόμενο. Πόσο μάλλον αφού, παρά τις μεγάλες δυσκολίες, παρατηρείται μια ουσιαστική άνθηση στις τέχνες στην Κύπρο και η ανάδειξη μιας νέας και δυναμικής γενιάς καλλιτεχνών. Όταν τους δίνεται η κατάλληλη ευκαιρία, οι δημιουργοί μας τόσο στον Κινηματογράφο όσο και στα Εικαστικά, στο Θέατρο, τη Μουσική, τον Χορό, τη Λογοτεχνία, την Περφόρμανς, τις Εφαρμοσμένες Τέχνες, σε κάθε δημιουργικό πεδίο, παράγουν πολλά ενδιαφέροντα, καινοτόμα και πρωτοποριακά έργα και με διεθνή απήχηση. Επιπρόσθετα, προτιθέμεθα να εκσυγχρονίσουμε άμεσα όλη τη φιλοσοφία των κρατικών σχεδίων που στηρίζουν και προβάλλουν την πολιτιστική δημιουργία, τόσο ως προς τον τρόπο υποβολής τους, όσο και ως προς τον τρόπο αξιολόγησης και παρακολούθησής τους.

Ταυτόχρονα, στόχος μας είναι να αυξήσουμε την οικονομική στήριξη προς τους παραγωγούς πολιτισμού, επενδύοντας στην περαιτέρω εξέλιξη και βιώσιμη ανάπτυξη των πολιτιστικών και δημιουργικών τομέων, ως μία από τις βαριές βιομηχανίες του νησιού μας.
Παράλληλα, στους άμεσους στόχους του Υφυπουργείου είναι η δημιουργία, προώθηση και στήριξη ενός δικτύου στρατηγικών πολιτιστικών εταίρων, σε όλους τους τομείς.
Οι εταίροι μας θα υλοποιούν αυτόνομα δράσεις και προγράμματα, στο πλαίσιο της εθνικής στρατηγικής για τον πολιτισμό. Αυτό αποτελεί και τη σύγχρονη αντίληψη στην πολιτιστική βιομηχανία σε διεθνές επίπεδο. Στρατηγικός μας εταίρος θα είναι σίγουρα και η Τοπική Αυτοδιοίκηση μέσα από θεσμοθετημένες και στοχευμένες δράσεις. Παράλληλα, θα προωθήσουμε άμεσα την ενίσχυση του Προγράμματος Πολιτιστικής Αποκέντρωσης, μέσω της χρηματοδότησης πολιτιστικών δράσεων σε Δήμους και Κοινότητες σε όλη την Κυπριακή Δημοκρατία. Ο πολιτιστικός τουρισμός εκτιμάται ότι αντιπροσωπεύει έως και το 40% του συνόλου του τουρισμού στην Ευρώπη. Με την ανάπτυξη προγραμμάτων αλλά και υποδομών, ο πολιτισμός μπορεί να συμβάλει ακόμη περισσότερο στην ποιοτική και ποσοτική ανάπτυξη της τουριστικής μας βιομηχανίας.

Η Κυπριακή Χειροτεχνία, η οποία αποτελεί επίσης μέρος του Υφυπουργείου μας, θα διαδραματίσει καίριο ρόλο στη μελέτη, ανάπτυξη και προώθηση της γνώσης γύρω από τη λαϊκή μας παράδοση. Ταυτόχρονα θα αποτελέσει πεδίο πειραματισμού και έρευνας, συνδέοντας την πλούσια παράδοση μας με το σύγχρονο παρόν, μέσα από τις εφαρμοσμένες τέχνες, στις οποίες επίσης θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση, αναγνώριση και στήριξη. Στόχος μας η ανάπτυξη και η εφαρμογή νέων και καινοτόμων μοντέλων βιώσιμων επιχειρήσεων που έχουν ως επίκεντρο δεξιότητες, γνώσεις και τεχνικές, κάποιες εκ των οποίων μπορεί να είναι ξεχασμένες ή ακόμη και υποτιμημένες.
Ένας από τους βασικούς πυλώνες της πολιτικής μας, είναι η ενίσχυση της εξωστρέφειας, μέσω της ανάπτυξης και ενίσχυσης διεθνών, Ευρωπαϊκών και μεσογειακών συνεργασιών και της ενθάρρυνσης της εγκατάστασης Ευρωπαϊκών δικτύων στην Κύπρο.
Ήδη, βρισκόμαστε σε συνεννόηση με δύο πολύ μεγάλα Ευρωπαϊκά δίκτυα για τη δημιουργία μεσογειακών κόμβων με έδρα την Κύπρο. Η στρατηγική θέση μας στην Ανατολική Μεσόγειο επιβάλλει την ενεργή και ηγετική εμπλοκή της Κύπρου σε δράσεις και πρωτοβουλίες οι οποίες θα αναδείξουν τον σημαντικό ρόλο που μπορούμε να διαδραματίσουμε στον τομέα της πολιτιστικής διπλωματίας, συμβάλλοντας στην εξομάλυνση και ανάπτυξη σχέσεων.

Οφείλουμε να δούμε την κυπριακή καλλιτεχνική δημιουργία μέσα από ένα ευρύτερο, μεσογειακό πρίσμα. Η δημιουργία κατάλληλων υποδομών, οι συνεχείς και συχνές επαφές και συνεργασίες με πολιτιστικούς οργανισμούς και δημιουργούς από τις γύρω χώρες μπορούν εν δυνάμει να δημιουργήσουν τις κατάλληλες συνθήκες και προϋποθέσεις για μια πνευματική και καλλιτεχνική αναγέννηση στην ιδιαίτερη αυτή περιοχή· μια αναγέννηση, η οποία θεωρώ πως μπορεί να συμβάλει τα μέγιστα στην εξομάλυνση των διαφορών και των εντάσεων που επικρατούν.Ακόμη στοχεύουμε στην ανάπτυξη των πολιτιστικών μας σχέσεων με τα παροικιακά μας κέντρα ανά το παγκόσμιο. Οι Κύπριοι της Διασποράς έχουν και αυτοί δικαίωμα στο πολιτιστικό μας προϊόν.

Με πνεύμα συνεργασίας, διαφάνειας και με βλέμμα στραμμένο προς το μέλλον, στο σύντομο χρονικό διάστημα που έχω στη διάθεσή μου, θα εργαστώ με συνέπεια και ενθουσιασμό, για να θέσω τις βάσεις για τη σωστή διαμόρφωση του Υφυπουργείου, πάντοτε με επίκεντρο τον δημιουργό, τον άνθρωπο, τον ακάματο εργάτη του πολιτισμού.
Εξάλλου, και εγώ προσωπικά ως άτομο προερχόμενο από τον χώρο του πολιτισμού, ερμηνεύω την εμπιστοσύνη του Προέδρου της Δημοκρατίας στο πρόσωπό μου, ως εμπιστοσύνη στους εργάτες του πολιτισμού στη χώρα μας.

Καλωσορίσατε!